Wachtrijen op evenementen
Je doet er niemand een lol mee, maar helaas ontkomen we er meestal niet aan: in een wachtrij staan op een evenement. Over wachtrijen valt vanuit veiligheidsperspectief meer te zeggen dan u misschien zou denken. We bespreken een aantal aandachtspunten.
Een wachtrij: ontoereikende doorstroming of verwerking
Wachtrijen ontstaan op plekken waar het aanbod van bezoekers hoger is dan de doorstroming of verwerking van de locatie op dat punt aan kan. Er kan bijvoorbeeld een wachtrij ontstaan door een versmalling van een looproute of een kruising van twee looproutes. We spreken over ontoereikende verwerking, als het aanbod van bezoekers hoger is dan de snelheid van de verwerking van onder meer de kaartcontrole, fouillering of het omdoen van een polsbandje. In veel gevallen zit daar dus ook de oplossing: door bijvoorbeeld het aantal poortjes beter af te stemmen op de piekinstroom en niet te baseren op de gemiddelde instroom over een tijdvak van misschien wel vier uren.
Wachten is niet erg, zolang het publiek dat zelf ook vindt
Wachten kan irritatie en ongemakken opleveren. Als de wachtrij nog niet is opgelost terwijl de artiest al speelt of de voetbalwedstrijd is begonnen, kunt u stevig ongenoegen en mogelijk agressief gedrag waarnemen. Lang wachten zonder informatie is erger dan lang wachten met duidelijke informatie (denk aan de bordjes bij de Efteling). Als bezoekers aan het einde van een lange feestdag lang moeten wachten op de trein of lange tijd niet van het parkeerterrein af kunnen, speelt mee dat ze moe en hongerig zijn, een slokje op hebben en naar het toilet willen. De acceptatie is hoger als in de behoeftes wordt gefaciliteerd en u duidelijk maakt dat de boel onder controle is.
Een wachtrij moet de ruimte hebben
Een wachtrij moet niet te lang zijn en de publieksdichtheid in de rij moet niet te hoog oplopen. De wachtplek moet dus voldoende ruimte bieden aan een wachtrij. U kunt vaak vooraf aardig inschatten hoeveel bezoekers in de wachtrij zullen staan. Rekening houdend met de inrichting van het gebied en de maximale dichtheid voor een wachtrij, kunt u bepalen of er voldoende ruimte is. Informatie en zichtlijnen kunnen publiek helpen om de juiste rij te kiezen of te zorgen dat ze niet gaan duwen om vooruit te komen.
Wachtrijen en looproutes gaan niet samen
Op plekken waar gewacht wordt, is het moeilijk doorlopen. Hoe logisch dit ook klinkt, vaak zien we toch wachtrijen die dwars over looproutes staan opgesteld. Denk aan de muntenkassa of de garderobe direct na de ingang van het evenement. Door slimme keuzes in de inrichting, het verhogen van de verwerking van dergelijke punten of door betere informatievoorziening aan publiek, kunt u zorgen dat wachtrijen en looproutes zoveel mogelijk van elkaar gescheiden blijven. We willen immers geen extra wachtrij vanwege de wachtrij creëren!
Een wachtrij moet je ook inrichten
Kent u de voorbeelden van wachtrijen waar sommigen via de zijkant instromen? Het gevolg is dat het vooraan nog redelijk doorstroomt, maar achteraan totaal niet. Met inrichting of toezicht door veiligheidspersoneel kunt u voorkomen dat dit soort ongewenst gedrag ontstaat. Een reëel gevaar is dat de druk op de menigte groot wordt. Zeker als er kleine kinderen en ouderen in het publiek zijn, is dit iets wat u zeker wilt vermijden. Een wachtrij moet dus allereerst geen trechter zijn: de publiekdichtheid neemt dan namelijk iedere meter verder toe. Een “snake system” zoals bij veel attractieparken kan gecontroleerd gedrag bevorderen. Mensen blijven rustiger dan wanneer ze in één grote groep staan. Let wel op dat er vluchtroutes zijn uit een grote wachtrij. Dit geldt overigens ook voor een startvak van een hardloopwedstrijd.
Na de wachtrij: druppelsgewijze doorstroming of “hold & release?”
Wat gebeurt er na de wachtrij? Is er sprake van een fouillering, waarna de bezoeker rustig op zoek gaat naar een plek op het terrein? Of is het een optreden van een populaire artiest, waarbij de deuren open gaan en iedereen naar binnen ‘stormt’? Bij het management van de wachtrij moet u ook nadenken over wat er na het wachten gebeurt. Als u gecontroleerd gedrag bevordert in de wachtrij, gedragen bezoekers zich ook rustiger als ze de wachtrij uit komen. Zo voorkomt u ongelukken.
Er is dus best veel te zeggen over veiligheid en wachtrijen. Een wachtrij is op zichzelf niet erg, mits deze kan rekenen op voldoende acceptatie van de bezoeker, voldoende ruimte biedt en zodanig is ingericht dat er geen problemen door ontstaan. Zorg er dus voor dat u voor het evenement dat u produceert of beoordeelt, in kaart brengt waar er wachtrijen kunnen ontstaan en welke gevolgen daarbij kunnen optreden. Pas indien nodig de inrichting, informatievoorziening of het management aan om veiligheidsproblemen te voorkomen. En monitor de wachtrij ook tijdens het evenement!
Bron: ESI